عده زن

امروز با موضوع عده زن در خدمتتان هستیم.

عده زن چیست؟
عده چه مدت است؟
در چه شرایطی زن موظف به رعایت عده است؟
علت وضع غده چیست؟
اگر به دنبال پاسخ پرسش های فوق هستید با ما همراه باشید.

عده در لغت

عده یا عدت در لغت به معنی شمار و جماعت و گروه است که از کلمه عربی العده گرفته شده است. ریشه آن عَدَّ به معنی شمردن می‌ باشد.

عده در فقه

در فقه به مدتی گفته می‌شود که زن باید برای ازدواج مجدد صبر کند. عده گرفتن نیز کنایه از خانه‌نشینی و عده‌ی غم به معنای دوران اندوه و افسردگی است.

انواع عده

عده به طور کلی بر دو نوع است:

• طلاق
• عده وفات

الف) عده وفات

عده فوت شوهر چهار ماه و ده روز است. نظر تعداد اندکی از فقها نیز خلاف نصف دو ماه و پنج روز است.

عده وفات عام است چه برای ازدواج دائم یا موقت، حتی زن یائسه یا زنی که بین او و شوهر نزدیکی واقع نشده، عده وفات موجودیت دارد. در طول این مدت زینت برای زن ممنوع است.

اگر زن باردار باشد عده او طولانی‌ترین زمان بین مدت عده یا وضع حمل اوست. (یعنی حداقل رعایت مدت چهار ماه و ده روز و گاهی بیش‌تر)

ب) عده طلاق

یک) ازدواج دائم

عده طلاق در ازدواج دائم سه ماه است، این عدد به معنای سه طهر و پاک شدن از حیض است. در مورد زنی که عادت ماهیانه نمی‌شود ولی به سن یائسگی نرسیده نیز سه ماه است.

دو) ازدواج موقت

عده طلاق در ازدواج موقت یا صیغه، در صورت حیض نشدن در سن حیض یک ماه و نیم یا ۴۵ روز است. در صورت حیض شدن عده دو حیض است.
سه نقل قول نادر هم در این زمینه وجود دارد: یک حیض- یک حیض و نیم- دو طهر (پاکی از حیض).
در قوانین ایران بر خلاف نظر اکثر فقها، دو طهر و پاکی به عنوان قانون تعیین شده است.

سه) عده طلاق کنیز از شوهر آزاد

این عده دو طهر است.

نکته بسیار مهم این است که اگر در زمان طلاق زن باردار باشد، عده او بر خلاف موارد فوق، وضع حمل و زایمان است. به عبارتی حتی اگر لحظاتی پس از طلاق وضع حمل کند، عده او پایان می‌یابد.

طلاق زن باردار

مسئله دیگری که باید در نظر داشت این است که زن یائسه، به علت میانسالی یا کهنسالی، عادت ماهیانه ندارد، همچنین زن نابالغ نیز به علت سن کم، فاقد عادت ماهیانه است، حتی اگر با شوهر آمیزش جنسی داشته، پس از طلاق عده ندارند.

عده زن حامله

در مورد حامله با توجه به مطالب ذکر شده می توان این چنین جمع بندی کرد:

در ازدواج دائم، ازدواج موقت، در طلاق و مرگ همسر عده زن تا زمان زایمان است.

تنها یک مورد استثنا وجود دارد که آن هم در مورد مرگ شوهر است، اگر مدت زمان باقیمانده تا زایمان زن کمتر از چهار ماه و ده روز باشد زن باید تا پایان این مدت (چهار ماه و ده روز) عده را نگهدارد.

مدت عده در طلاق

عنایت فرمایید که در اگر جنین قبل از زایمان سقط شود، عده در هنگام مرگ فرزند به پایان می‌رسد.

عده ازدواج موقت و صیغه

عده پایان مدت صیغه، فسخ یا بذل آن، مدت کمتر از نکاح دائم یعنی دو بار قاعدگی و پاک شدن است. در زنانی که با وجود عدم یائسگی عادت نمی‌بینند هم این مدت چهل و پنج روز است.

اگر در ازدواج موقت، زن باردار باشد، عده او همانند ازدواج دائم است و تا زایمان می باشد.

اگر در صیغه شوهر فوت کند، عده زن چهار ماه و ده روز است.

زن یائسه

زن یائسه یا به عبارتی زنی که عادت ماهیانه نمی‌شود.
فقهای شیعه اکثرا سن یائسگی را برای زنان معمولی پنجاه سال و برای زنان قریشی شصت سال اعلام کرده‌اند.
زن یائسه باروری خود را از دست داده است، پس نه عده طلاق دارد و نه عده فسخ صیغه؛ ولی عده فوت شوهر دارد که به اندازه عده یک زن معمولی است.

جمع بندی عده در قانون

قوانین عده را به شرح زیر است:

– عده عبارت است از مدتی که تا انقضای آن زنی که عقد نکاح او منحل شده است نمی‌تواند ازدواج مجدد کند.

– عده طلاق و عده فسخ نکاح سه طهر است مگر این که زن با اقتضای سن عادت ماهیانه نداشته باشد، در این صورت عده او سه ماه است.

– در صیغه و عقد موقت، عده طلاق و فسخ نکاح و بذل مدت و انقضاء آن، اگر زن باردار نباشد، دو طهر است. اگر زن به اقتضای سن عادت ماهیانه نداشته باشد عده چهل و پنج روز است. اگر زن باردار باشد، عده طلاق و فسخ نکاح و بذل مدت و انقضاء آن تا وضع حمل است.

عده

– عده وفات چه در ازدواج دائم و چه در ازدواج موقت چهار ماه و ده روز است مگر این که زن حامله باشد که در این صورت عده وفات تا موقع زایمان است مشروط بر این که فاصله بین فوت شوهر و وضع حمل از چهار ماه و ده روز بیشتر باشد و الا مدت عده همان چهار ماه و ده روز خواهد بود.

– زنی که بین او و شوهرش نزدیکی واقع نشده و همینطور زن یائسه نه عده طلاق دارد و نه عده فسخ نکاح ولی عده وفات در هر دو مورد باید رعایت شود.

– زنی که شوهر او غایب و مفقودالاثر باشد و حاکم او را طلاق داده باشد باید از تاریخ طلاق عده وفات نگه دارد.

ابطال سند طلاق

– زنی که به شبهه با کسی نزدیکی کند باید عده طلاق نگاه دارد.

اگر به دنبال مشاوره با وکیل خانواده هستید، با موسسه حقوقی بین‌الملل مهر پارسیان تماس حاصل فرمایید.