امروز با موضوع اثبات حجر و رفع حجر با شما هستیم.

نکات مهم در بررسی مووضع اثبات حجر و رفع حجر

آیا می دانید حجر چیست و محجور به چه کسی اطلاق می‌شود؟
آیا می دانید حکم معاملات محجورین چیست ؟
آیا شما به وکیل متخصص در دعاوی ناشی از حجر نیاز دارید؟
آیا مراتب حقوقی امور مربوط به حجر و رفع حجر را می دانید؟
آیا از آخرین تغییرات و اصلاحات در مورد مراتب حقوقی حجر و رفع حجر اطلاع دارید؟

مقاله ی حاضرکه توسط مشاورین موسسه حقوقی و داوری بین‌المللی طلیعه عدالت و مهر پارسیان ( گروه وکلای مهر ) برای شما عزیزان به رشته تحریر درآمده است در خصوص وکیل متخصص در امور مربوط به حجر و رفع حجر می‌باشد که در آن سعی شده به تمامی سوالات شما عزیزان در خصوص دعاوی ناشی از حجر پاسخ جامع داده شود.

در باب اهلیت اشخاص، قانون مدنی ایران مقرر داشته است هیچ کس نمی‌تواند حقوق خود را اجرا کند مگر اینکه برای این امر اهلیت قانونی داشته باشد.

یعنی بدون داشتن اهلیت و حق استیفاء، مجوز اعمال و به اجرا گذاشتن حقوق خود را نخواهد داشت.

حجر چیست و محجور کیست؟

تعریف حجر در لغت به معنی منع و بازداشتن از انجام کاری است و در اصطلاح حقوقی مطابق تعریفی که در فوق بیان شد حجر عبارت است از عدم اهلیت استیفا.

بدین معنی که به حکم قانون شخص نمی‌تواند مستقلا حقوق مدنی خود را به اجرا بگذارد. این منع قانونی را حجر می نامند.

حجر عام عبارت است از اینکه شخص به طور کلی از اجرای حقوق مدنی خود ممنوع شود. مانند حجر مجنون

حجر خاص زمانی است که شخص از دخالت در پاره ای از اختیارات خود ممنوع شود. مانند حجر سفیه که ممنوعیت از تصرف وی فقط محدود به امور مالی است.

مطابق قانون مدنی سه گروه از افراد به عنوان محجور تعیین شده و این اشخاص از تصرف در اموال و حقوق مدنی خود ممنوع شده اند:

• صغار
• افراد غیر رشید
• مجانین

نکته قابل توجه در شناسایی محجورین این است که از دیدگاه قانون مدنی، حجر و  منع قانونی از تصرف در اموال و حقوق مدنی، به علت نقص یا فقدان اراده و تمیز شخص محجور ایجاد می‌شود و به همین دلیل است که قانون گذار افرادی را که به علت صغر سن یا نرسیدن به مرحله رشد یا اختلال قوای عقلی فاقد اراده اند، مورد حمایت قرار داده است.

صغیر ممیز و معاملات آن ها

لازم است که در باب صغار و حجر آنها، توضیحی در خصوص صغیر ممیز داده شود. صغیر ممیز کسی است که هنوز به سن قانونی رشد نرسیده است، اما به تشخیص دادگاه رشید شناخته شده است.

چنین صغیر ممیزی که حکم رشد را دریافت نموده است، شخصا مسئول اعمال خود می‌باشد و اولیا و مراقبین و سرپرستان دیگر مسئولیت او را بر عهده ندارند.

در خصوص معاملات صغیر ممیز، ملاک در درستی اثر داشتن تصرف ها و دادو ستد های خردسالان، رشد فکری و عقلی است نه بلوغ سنی و از نظر محقق اردبیلی داد و ستد خردسالان رشید صحیح است. اما برخی فقهای امامیه معتقدند که معاملات صغیر ممیز به اذن ولی جایز است.

تعریف رشد و حکم عاملات اشخاص غیر رشید

رشد یک ملکه نفسانی است که مقتضی اصلاح مال و مانع افساد آن است یعنی چنین صفتی در شخص موجب بهره برداری درست از مال و مانع صرف آن در راه های غیر عقیدتی و بی فایده می‌شود.

مطابق قانون مدنی ایران، سفیه یا غیر رشید کسی است که تصرف او در اموال و حقوق مالی اش عقلایی نباشد.

معیار رشد

مطابق قانون مدنی پس از رسیدن به سن بلوغ، نمی‌توان به لحاظ عدم رشد یا عنوان جنون، حکم به حجر تازه بالغ داد مگر اینکه با بررسی های لازم جنون یا عدم رشد وی ثابت شود.

توجه به رای وحدت رویه و تفسیر هیات عمومی دیوان عالی کشور، دخالت صغیر پس از رسیدن به سن بلوغ در امور مالی خود نیاز به اثبات رشد دارد و در سایر موارد نیاز به چنین امری نیست و صغیر راسا می‌تواند اقدام نماید. بنابراین اموال صغیری را که بالغ شده است، در صورتی می‌توان به او داد که رشد او ثابت شده باشد.

حکم معاملات صغیر و مجنون

مطابق قانون مدنی اگر کسی مالی را به تصرف صغیر غیر ممیز و یا مجنون بدهد، صغیر یا مجنون مسئول نقص یا تلف آن مال نیست. بنابر این جبران زیان وارده به وسیله مجنون یا صغیر، در درجه اول بر عهده ی سرپرست وی می‌باشد.

به شرط تقصیر در نگهداری یا مواظبت و در صورت عدم استطاعت او، مسئولیت بر عهده ی خود محجور گذاشته شده است. همچنین جبران ضرر و زیان ناشی از جرم در دادگاه، به عهده شخص متهم صغیر است و محکوم به مال از اموال خود او استیفا خواهد شد.

نصب و عزل قیم برای محجورین

وظیفه ی شناسایی و نصب قیم برای محجورین به عهده دادگاه و با معرفی دادستان است. بنابراین دادستان می بایست به دادگاه صالح (دادگاه خانواده) رجوع و اشخاصی را که برای قیمومیت مناسب می داند به آن دادگاه معرفی کند. در رویه حاضر، اعلام خروج محجور وجود ندارد و صرفا به محض صدور حکم رفع حجر و قطعیت آن، قیم منعزل می‌شود و نیازی به اعلام نیست.

مطابق قانون امور حسبی شخص محجور مادام که شوهر ندارد، پدر یا مادر وی به شرط داشتن صلاحیت برای قیمومیت، بر دیگران مقدم می باشند. همچنین در صورت محجور شدن زن، شوهر با داشتن صلاحیت برای قیمومیت بر دیگران مقدم است.

شرایط صدور حکم رفع حجر

شخصی که درخواست رفع حجر را دارد، می‌تواند با مراجعه به دادگاه صادر کننده ی حکم حجر، ادعا نماید که از حالت حجر خارج شده است و در کمال صحت و سلامت عقل بوده و رشید می‌باشد.

در این صورت دادگاه پس از طی تشریفات و بررسی های لازم، کسب نظر پزشکی قانونی و در نهایت پس از احراز سلامت متقاضی، حکم رفع حجر صادر می نماید. از آن پس رابطه ی قیمومیت با محجور قطع گردیده و شخص می‌تواند مستقلا در اموال خود دخالت نماید.

میزان اعتبار و سندیت گواهی های پزشکی قانونی راجع به اثبات جنون و امثال آن

نظر پزشک قانونی در خصوص جنون یا عدم جنون شخص، مانند نظر سایر کارشناسان و اهل خبره است که هرگاه بر خلاف اوضاع و احوال محقق قضیه نباشد و بطلانش محرز نباشد، معتبر است ولی اگر ثابت شود که نظریه مذکور بر خلاف واقع و اوضاع و احوال محقق قضیه است، اعتباری ندارد.

همچنین در مورد احراز جنون یا عدم جنون شخصی که مجنون معرفی شده است معمولا علاوه بر جلب نظر متخصص و کارشناس(پزشک قانونی) از شخص مذکور به وسیله رئیس دادگاه یا دادرس علی البدل هم اختبار به عمل می آید.

همچنین قانون امور حسبی مقرر می دارد که اثر حجر از تاریخ قطعی شدن حکم اعمال می‌شود ولی اگر ثابت شود که علت حجر قبل از تاریخ حکم حجر وجود داشته است، اثز حجر از تاریخ وجود حجر مترتب می‌شود.

در موارد زیر دادستان و محجور و قیم محجور، نسبت به تصمیمات دادگاه حق پژوهش دارند:

• حکم حجر
• حکم بقاء حجر
• رفع حجر
• رد درخواست حجر
• رد درخواست بقاء حجر
• رد درخواست رفع حجر

وکیل متخصص پرونده حجر و رفع حجر

گروه وکلای رسمی مهر پارسیان، متشکل از وکلای پایه یک دادگستری، کارشناسان رسمی دادگستری، قضات بازنشسته و اساتید برتر حقوق در ایران، آماده پذیرش کلیه دعاوی عزیزان در پرونده های خانواده، کیفری، حقوقی و ثبتی می باشد.
جهت انتخاب بهترین وکیل امور حسبی در ایران، و مشاوره با همکاران موسسه حقوقی و داوری بین المللی طلیعه عدالت و مهر پارسیان، در روزهای شنبه الی چهارشنبه از ساعت 9 الی 18 و پنج شنبه از ساعت 9 الی 14 با شماره های زیر تماس حاصل فرمایید.
021-88795408
021-88796143
09121281014
09120067661
09120067665
در خارج از ساعات اداری اعلام شده و جهت مشاوره آنلاین با وکیل متخصص خانواده و امور حسبی نیز می‌توانید از طریق تکمیل فرم از طریق سایت گروه وکلای مهر اقدام فرمایید.
گروه وکلای رسمی مهر پارسیان