در این بخش به بررسی انواع مهریه خواهیم پرداخت.
مهریه از حقوق مالی است که با ازدواج به زن تعلق می‌گیرد؛ به محض اینکه قرارداد ازدواج میان زن و مرد واقع شد، زن مالک مهریه می‌شود و هیچ چیز نمی‌تواند جلوی این مالکیت را بگیرد.
مهریه، صداق یا نحله به مالی گفته می‌شود که مرد در زمان ازدواج اسلامی و ایرانی به زن خود می‌پردازد یا مکلف به پرداخت آن می‌شود.
در قانون ایران مهریه به شیوه‌های مختلفی تقسیم‌بندی شده است که هر کدام دارای احکام و شرایط خاص خود می‌باشد.
در گروه وکلای متخصص امور خانواده و مهریه موسسه حقوقی مهر پارسیان، تیم پژوهشی به بررسی انواع مختلف مهریه پرداخته و همچنین آماده ارائه هرگونه خدمات حقوقی در خصوص مهریه و سایر دعاوی خانواده به شما مخاطبان گرامی می‌باشد.
مهرالمثل چیست؟
مهریه عندالاستطاعه چیست؟
مهریه عندالمطالبه چیست؟
شیوه مطالبه و گرفتن مهریه چگونه است؟
مهریه در فقه و حقوق اسلامی به سه نوع تقسیم می‌شود:
الف) مهر المسمی
ب) مهر المثل
پ) مهر المتعه
مهر المسمی
مهریه‌ای است که زن و شوهر قبل از ازدواج، مقدار آن را با توافق یکدیگر تعیین می‌کنند و آن را در سند ازدواج ذکر می‌کنند.
تعیین میزان مهریه مطابق ماده ۱۰۸۰ قانون مدنی منوط به رضایت طرفین است و محدودیتی در مورد آن در قانون پیش‌بینی نشده است.
مهرالمثل
اگر در هنگام ازدواج راجع به مهریه توافق نشده باشد، یا مهریه به صورتی تعیین شده که مطابق قانون نیست، ولی عمل زناشوئی و نزدیکی بین زوجین رخ داده است، در این حالت بر اساس عرف و عادت محل زندگی و وضعیت زن، مهریه برای زن تعیین می‌گردد که به آن مهرالمثل می‌گویند.
در قانون نیز داریم که اگر مردی باعث از بین رفتن پرده بکارت دختری شود، چه توسط نزدیکی و یا به هر وسیله دیگری، چنانچه بدون رضایت دختر انجام شده باشد، مرد موظف است مهرالمثل را به دختر پرداخت کند.
مهر المتعه
در ازدواجی که دائمی بوده و مهریه ذکر نشده یا شرط عدم مهریه شده باشد؛ مرد به زن مطلقه خود که با او نزدیکی نکرده است مهریه‌ای پرداخت می‌کند و این مهریه اصطلاحاً مهرالمتعه گفته می‌شود.
مهریه عندالاستطاعه:
عندالاستطاعه یعنی در صورت داشتن توانایی و استطاعت مالی، مرد باید مهریه را پرداخت نماید و عندالمطالبه یعنی به محض اینکه زن مهریه خود را مطالبه کند؛ مرد باید آن را پرداخت نماید.
در مهریه عندالاستطاعه در هیچ حالتی امکان جلب شوهر وجود ندارد؛ مطالبه مهریه عندالاستطاعه از دادگاه یا اداره اجرای ثبت وجود ندارد.
امکان ممنوع الخروج کردن شوهر نیست؛ در مهریه عندالاستطاعه صرفا با معرفی دارایی و استطاعت پرداخت شوهر است که زن می‌تواند برای گرفتن مهریه اقدام کند؛ یعنی زن برای گرفتن مهریه عندالاستطاعه باید توانایی مالی همسر خود را اثبات کند.
در این حالت، زن باید ضمن ارائه دادخواست مطالبه مهریه به دادگاه خانواده، لیست اموال و دارایی های مرد را نیز به قاضی پرونده ارائه دهد که معمولا اثبات توانایی مالی مرد امریست مشکل و ممکن است که مرد به منظور فرار از پرداخت مهریه، اموال خود را به نام شخص دیگری بزند و به اشخاص دیگری منتقل کند.
مهریه در تمام فروض قابلیت گذشت و بخشیدن از جانب زن را دارد، به این شکل که زن به همراه مرد با حضور در دفاتر اسناد رسمی، اراده خود را مبنی بر بخشیدن مهریه به مرد اعلام می‌کند و به صورت رسمی امضا می‌نماید.
توصیه می‌شود هنگام بخشیدن مهریه به همراه وکیل دادگستری در دفترخانه حاضر شوید چون نوشتن هر عبارت مانند هبه (هدیه دادن) مهریه، ابرا و بخشیدن مهریه هر کدام آثار حقوقی متفاوتی خواهد داشت و انتخاب عبارت مناسب در آینده بسیار موثر می‌باشد.
شیوه گرفتن مهریه
سند ازدواج نوعی سند رسمی است و تمام مفاد و محتوا آن لازم‌الاجرا می‌باشد یعنی قابلیت اجرا دارند و برای اجرای محتوا آن باید از طریق مراجع ثبتی اقدام نمود.
در مطالبه مهریه از طریق اجرای ثبت، زن یا وکیل قانونی او می‌تواند به دفترخانه‌ای که عقد ازدواج آنها در آنجا ثبت گردیده، مراجعه نماید و تقاضای مطالبه تمام یا بخشی از مهریه را بنماید.
بدین جهت می‌بایست مدارک شناسایی و سند ازدواج خود را به همراه داشته تا جهت احراز هویت و انجام مراحل قانونی، تقدیم سردفتر نماید.
سردفتر بعد از احراز هویت، بنا به تقاضای زن یا وکیل او، برگه اجراییه‌ای را که در فرم های چاپی مخصوص باید تکمیل گردد، صادر نموده و هزینه اندکی دریافت می‌کند و در عقدنامه (سند ازدواج) قید می‌نماید که چه مقدار از مهریه توسط زن از طریق صدور اجراییه مطالبه شده است.
انجام این کار به این دلیل است که زن مجددا نتواند همان مقدار را از یک مرجع دیگر مطالبه نماید.
پس از صدور اجراییه، سردفتر موظف است که مراتب اجراییه را برای مرد از طریق پست پیشتاز ارسال نماید.
پس از صدور اجراییه، دفتر ازدواج برگه اجراییه را به زن تحویل می‌دهد وی موظف است که آن را جهت ابلاغ به زوج (مرد)، به دایره اجرای اداره ثبت محل، تحویل دهد.
در موسسه حقوقی مهر پارسیان با مدیریت دکتر محمدرضا مهری، وکلای با سابقه و متخصص در امور خانواده آماده ارائه هرگونه مشاوره و پذیرش پرونده در امور خانوادگی به شما مخاطبان گرامی می‌باشد.
جهت دریافت اطلاعات بیشتر با شماره تماس‌های موسسه حقوقی مهر پارسیان تماس برقرار نمایید.
در چه صورتی مهریه به زن تعلق نمی‌گیرد؟
در صورتی که ازدواج باطل بوده و نزدیکی واقع نشده و همچنین در فرضی که مهریه تعیین نشده و زن یا مرد قبل از نزدیکی فوت کند.
پس از فوت زن می‌توان مهریه او را از مرد مطالبه کرد؟
پس از فوت زن، ورثه او می‌توانند مهریه او را از همسرش مطالبه کنند.