خواستگاری

پیش از انعقاد هر قرارداد مهمی ، طرفین، پس از آشنایی با یکدیگر، وارد مرحله جدیدی، به نام ثبت توافق و قرارداد مقدماتی، می شوند.در عقد و قرارداد مهمی، مانند ازدواج دائم، با توجه به اینکه آثار یک ازدواج اشتباه، می‌تواند باعث نابودی نسل ها و خانواده ها شود، آشنایی کامل طرفین با یکدیگر، الزامی است.

در مرحله ی پیش از نامزدی، که خواستگاری، نامیده می‌شود، معمول بر این است که مرد، متقاضی و درخواست دهنده ی ازدواج به زن باشد. آشنایی طرفین خواستگاری، می‌تواند از طریق معرفی دوستان یا خانواده، دیدار یا ملاقات دختر و پسر در محل کار یا تحصیل و یا دیدار بر حسب اتفاق در ارتباطات روزمره، انجام گرفته باشد. اما زمانی که قصد و نیت ازدواج در یکی از طرفین، بروز و نمود پیدا کند، مرحله خواستگاری و پیشنهاد ازدواج، توسط یکی از والدین، خود دختر یا پسر یا شخص ثالثی، مطرح می‌شود.

نکات مهم در موضوع خواستگاری

• آیا خواستگاری و درخواست ازدواج، فقط از سوی مرد، جایز است؟ آیا خواستگاری زن از مرد، غیر قانونی است؟
• در صورتی که شخصی خواستگاری نماید و در جلسه  خواستگاری، توافقی حاصل نشود، ضمانت اجرایی پیش بینی شده است؟
• آیا می‌توان خواستگاری از زن شوهردار را جایز دانست؟
• خواستگاری از زن شوهر مرده ای که در ایام عده وفات است، چه حکمی دارد؟
• حکم خواستگاری از زن مطلقه، که در عده طلاق، به سر می برد، چیست؟
• اسباب و عواملی که باعث مطالبه خسارت خواستگاری، می‌شود چیست؟

در صورت برهم خوردن خواستگاری، تکلیف هدایای اهدایی از سوی طرفین، چیست؟

عقل و عرف، حکم می‌کند، قبل از اقدام به هرنوع توافق و قراردادی، ابتدا از شرایط و موانع قرارداد و راه‌های حقوقی اخذ تعهدات حداکثری و ضمانت اجرای عمل به قرارداد، مطلع شویم و سپس اقدام  به انعقاد قرارداد نماییم، مشاورین حقوقی گروه وکلای مهر، از زمان آشنایی تا آخرین مراحل خواستگاری، نامزدی و ازدواج، با شما همراه خواهند بود.

 

تعریف خواستگاری

در قانون مدنی ایران و فقه شیعه که مبنای تصویب قانون مدنی است، تعریف خواستگاری، به روشنی، نیامده است. اما عرف و رویه، خواستگاری را اعلام درخواست و میل ارادی به ازدواج، از سوی مرد، می داند و قانون مدنی نیز در ماده 1034، بر این امر صحه گذارده است.

بر اساس این ماده قانونی، زنی که خالی از موانع نکاح باشد، را می‌توان خواستگاری نمود و به نوعی خواستگاری را مختص مردان دانسته است. اعلام رسمی خواستگاری که معمولا با مراسم بله بران، در صورت موافقت طرفین با شروط یکدیگر، همراه است، با طرح اراده توسط مرد، خانواده ی وی و یا یکی از بستگان، در عرف و رویه خانواده های ایرانی، مطرح می‌گردد و معمولا در جلسه ی خواستگاری، سبد گل، شیرینی و انگشتری، هدیه داده می‌شود و در نقاط مختلف ایران، این آداب و رسوم متفاوت است.

 

خواستگاری مرد از زن

همانطور که در بالا به عرض رسید، معمول در خواستگاری به قصد ازدواج، چه ازدواج موقت یا دائم، ارائه پیشنهاد ازدواج، از سوی مرد است.در صورت آشنایی دختر و پسر، معمولا طی مراسمی، خانواده ها با تعیین وقت و قرار قبلی، گرد هم می آیند و زوجین احتمالی آینده، بر سر شروط، مذاکره نموده و نتیجه توافق، به خانواده ها اعلام می‌شود.در صورت پذیرش خواستگاری، از سوی دختر، معمولا انگشتری به قصد اعلام رسمی توافق، از سوی داماد به عروس، هدیه داده می‌شود و زمان نامزدی و عقد نکاح، تعیین و اعلام می‌شود.

 

خواستگاری زن از مرد

در اسلام و قانون مدنی، هیچ منعی برای خواستگاری زن از مرد، وجود ندارد.حتی در بعضی از موارد، زنی که متقاضی ازدواج با مرد دلخواه خود می‌باشد، ممکن است از وی خواستگاری نماید که نه تنهامنع شرعی و عرفی ندارد، بلکه به نظر نگارنده، می‌تواند رسم مورد قبول نیز باشند. پیشنهاد ازدواج از سوی دختر یا خانواده ی وی به پسر، در صورت وجود سایر شرایط، امکان پذیر است.

موانع ازدواج

برای خواستگاری از زن، عدم وجود موانعی در قانون مدنی، پیش بینی شده است که به تفصیل، به آنها خواهیم پرداخت

1-ممنوعیت خواستگاری از زن شوهردار

خواستگاری از بانوانی که متأهل هستند و دارای شوهر می باشند، بنا به نص صریح قانون مدنی، ممنوع است.هرچند این ممنوعیت، هیچ ضمانت اجرایی در بر ندارد، اما انجام و ارتکاب این عمل، خارج از ادب و امری غیر اخلاقی، محسوب ی شود.

2-ممنوعیت خواستگاری از زنی که در عده طلاق رجعی است

زنی که مطلقه شده و در عده رجعیه، یعنی در زمانی که مرد، قانونا، حق رجوع به همسر خود را دارد، قراردارد، در حکم زن شوهردار است و خواستگاری از زن شوهردار، بنا به عرایض پیشین، ممنوع و خارج از اخلاق حسنه است.

3-ممنوعیت خواستگاری از زنی که شوهرش فوت نموده است

خواستگاری تلویحی و بیان اراده، مبنی بر قصد ازدواج با زن شوهر مرده، پس از عده وفات منعی ندارد اما به نظر می رسد که خواستگاری صریح، صحیح نیست.

4-ممنوعیت خواستگاری از محارم نسبی و سببی

ازدواج با محارم، حرام و ممنوع است و با توجه به وجود مانع، برای خواستگاری، این نوع خواستگاری نیز ممنوع است.

5-ممنوعیت خواستگاری از زنی که در عده طلاق بائن است

این نوع ممنوعیت مانند بند 3 می‌باشد و فقط خواستگاری صریح، ممنوع می‌باشد.

ضمانت اجرای خواستگاری ممنوع

در قانون مدنی، هیچ ضمانت اجرایی، در صورت خواستگاری از زنانی که منع قانونی و شرعی، دارند، برای مرتکب این عمل، بیان نشده است. اما اگر این نوع خواستگاری در انظار عمومی‌باشد و مزاحمت تشخیص  و یا رفتار خلاف شئون تشخیص داده شود، بر اساس قانون مجازات اسلامی، قابل تعقیب و مجازات است. اگر در اثر انجام خواستگاری ممنوع، خسارتی به زن وارد آید، مرتکب، ملزم به جبران خسارت، می‌باشد.

مسوول پرداخت خسارت های خواستگاری

در صورتی که خواستگاری، موجب وارد آمدن خسارت قابل توجه برای طرف مقابل شود، امکان مطالبه خسارت های خواستگاری و درخواست استرداد هدایایی که در مرحله خواستگاری بین طرفین، رد و بدل شده، وجود دارد.

مشاوره حقوقی خانواده، برای افرادی که قصذ ازدواج، خواستگاری و یا نامزدی دارند، کاملا ضروری به نظر می رسد، چرا که توافقات اولیه، مابین دختر و پسری که قصد ازدواج با یکدیگر دارند، در صورت به تفاهم رسیدن، می‌تواند شالوده و اساس، عقدی شود که تا آخر عمر، عوارض و تبعات آن را به دوش، خواهند کشید.

مبنای تشکیل زندگی مشترک با همه آثار و تبعات حقوقی و اجتماعی، مرحله آشنایی و خواستگاری است.اطلاع طرفین،  از حقوق و تعهدات مابین یکدیگر، قبل و بعد از ازدواج، نیاز به مشاوره حقوقی خانواده دارد.

مشاوره حقوقی خواستگاری

در صورتی که با مطالعه مطالب ارائه شده در وب سایت موسسه حقوقی و داوری بین‌المللی طلیعه عدالت و مهرپارسیان، به پاسخ تمامی سوالات خود دست نیافتید، با متخصصین و حقوقدانان، گروه وکلای مهر، جهت اخذ مشاوره حقوقی حضوری، تماس حاصل فرمایید.

در صورت تمایل، امکان مشاوره مستقیم درمراسم خواستگاری ونامزدی، توسط وکلای پایه یک دادگستری، و حضور در محل، باتعیین وقت قبلی برای شما عزیزان، فراهم شده است. باخدمات حقوقی خانواده ما به روز باشید.

جهت انتخاب بهترین وکیل مهاجرتی در ایران، و مشاوره با همکاران موسسه حقوقی و داوری بین المللی طلیعه عدالت و مهر پارسیان، در روزهای شنبه الی چهارشنبه از ساعت 9 الی 18 و پنج شنبه از ساعت 9 الی 14 با شماره های زیر تماس حاصل فرمایید.

• 021-88795408
• 021-88796143
• 09120067665

در خارج از ساعات اداری اعلام شده و جهت مشاوره آنلاین نیز می‌توانید از طریق تکمیل فرم از طریق سایت گروه وکلای مهر اقدام فرمایید.
گروه وکلای رسمی مهر پارسیان